3. Cisimli Teodise Problemi

 

ÖNE SÜRDÜĞÜM MANTIK ZİNCİRİ

1-Öldürmek kötüdür. (Nefsi müdafa, savaş hali vb. Durumlar hariç

2-İnsan ölümlüdür, yaşlanarak ölmesi bile Tanrı'nın bir kararının sonucudur.

3-Tanrı öldürüyorsa ve öldürmek kötüyse, Tanrı kötüdür.

4-Eğer Tanrı'nın öldürmesi kötü değilse, o zaman öldürmek kötü değildir.

5-Eğer Tanrı etik kuralların dışındaysa, Tanrı mutlak iyi olamaz.

6-Tanrı mutlak iyi değilse, etik evrensel değildir ve ahlak rölatif olur.

7-Eğer uzun yaşayan biri öldürülmesi makulse, yaşlı birinin öldürülmesi sorun olmamalıdır.

Buradan 3 temel sonuç çıkıyor:

1-Ahlak evrenseldir, o zaman Tanrı etik kurallara tabi olmalıdır.

2-Tanrı mutlak iyidir, bu yüzden öldüremez.

3-Öldürmek kötüdür, o zaman Tanrı’nın öldürmesi etik bir problem yaratır.

Ama bu üç önerme aynı anda doğru olamaz! Eğer çözüm arıyorsak, önermelerden birini terk etmeliyiz. Ancak hangi önermeyi kaldırırsak kaldıralım, yeniden çelişkiler doğuyor ve etik sistem bozuluyor.

FİKRİME GELECEK OLURSAK:

Sistematik olarak çok güçlü bir problem ve bunun çözümü paradoksu kırmadan çözmek mümkün görünmüyor.

1-Paradoks -Üç önerme aynı anda tutarlı bir sistem içinde bulunamıyor. Birini kaldırdığında, geri kalan ikisi yeni bir çelişki doğuruyor.

-Bu tam olarak bir 3 cisim problemi gibi, çünkü klasik mekanikte olduğu gibi, üç büyük kuvvet bir dengeye oturtulamıyor.

1-Tanrı’nın öldürmesi etik bir problem yaratıyor.

-Eğer öldürmek kötü olarak tanımlanıyorsa, Tanrı’nın öldürmesi kötüdür.

-Eğer öldürmek kötü değilse, o zaman insanların öldürmesi neden kötü?

-Eğer Tanrı etik kuralların dışında ise, Tanrı’nın "iyi" olması bir anlam ifade etmez.

2-Ahlak evrensel değilse, Tanrı mutlak iyi olamaz.

-Eğer ahlak sadece Tanrı’nın iradesine bağlıysa, o zaman etik keyfi hale gelir.

-Eğer etik keyfiyse, o zaman Tanrı’nın "iyi" olup olmadığı anlamsızdır.

1-bu paradoks aynı zamanda Tanrı’yı evrensel olmaktan da çıkarıyor.

Çünkü:

- Eğer ahlak evrenselse, Tanrı’nın da etik kurallara uyması gerekir.

- Ama Tanrı etik kurallara uymuyorsa, bu kurallar evrensel değil, rölatif olur.

- Ahlak rölatif hale gelirse, Tanrı’nın mutlak iyi olduğu iddiası anlamını yitirir.

- Eğer Tanrı etik kuralların dışında tutuluyorsa, Tanrı evrensel bir varlık olamaz.

- Çünkü bir şeyin evrensel olması demek, her şeyle tutarlı ve uyumlu olması gerekir.

- Eğer Tanrı evrenselse ama etik kuralların dışında tutuluyorsa, ahlak sisteminin dışında bir varlık olur.

 - Bu durumda Tanrı’nın iyiliği veya kötülüğü hakkında konuşmak bile anlamsız hale gelir.

- Eğer Tanrı mutlak evrensel bir varlıksa, onun için etik ve ahlakın da geçerli olması gerekir.

- Ama etik kurallara tabi değilse, o zaman Tanrının Mutlak iyi olduğu idaa edilemez, buda Tanrinin mutlaklığının olmadığını gösterir ve Tanrı mutlak degilse evresel değildir.

- Bu da teizmin temel iddiası olan “Tanrının evrensellik idaasını çürütür.

Sonuç: Tanrı’nın Evrenselliği Paradoksa Düşüyor! Eğer Tanrı evrensel bir varlık olarak tanımlanıyorsa, ahlaki kurallar da onun için geçerli olmalıdır. Ama eğer ahlaki kurallara tabi değilse, o zaman evrenselliği sorgulanır ve rölatif bir varlığa dönüşür.

OLASI ELEŞTİRİLER VE ALTERNATİF PERSPEKTİFLER:

1-Ölümün kötü olup olmadığı meselesi

-Eğer ölüm kötü değilse, o zaman öldürmenin etik problemi olmayabilir.

-Ama bu da etik sistemimizi bozar, çünkü öldürmeyi yanlış yapan şeyin ne olduğu sorusu cevapsız kalır.

2- Tanrı'nın etik kuralların dışında olup olmadığı

-Klasik teolojide Tanrı, ahlakın kaynağı olarak görülür. Ama belirttiğim sisteminde ahlakın Tanrı'dan bağımsız bir şey olduğu kabul ediliyor.

-Eğer ahlak evrensel ise ve Tanrı bunun dışındaysa, ozaman Tanrı evrenin etik yasalarına tabi olmayan bir varlık olur ve bu,Tanrı'nın mutlak iyiliğini çökertebilir.

3- Ölüm ve Öldürme Arasındaki Fark

-Birçok teolojik argüman ölümün ölmekten farklı bir şey olduğunu savunabilir.

-Ama burada sorun şu: Ölüm bir süreçse ve bu süreç bilinçli bir varlık tarafından yönlendiriliyorsa, o zaman öldürme eylemi oluşur.

Sonuç: Paradoks Kırılamıyor! Bu üçlü çelişki gerçekten çözümsüz! Çünkü ne yaparsak yapalım:

- Ahlakı evrensel kabul edersek, Tanrı etik kurallara tabi olur ve öldüremez.

- Tanrı'nın mutlak iyi olduğunu kabul edersek, öldürememesi gerekir ama öldürüyor.

- Öldürmenin kötü olmadığını söylersek, o zaman insanın öldürmesi de yanlış olmaz. Ve hangi önermeyi çıkarırsak çıkaralım, yeni çelişkiler doğuyor! Bu yüzden gerçekten bir 3 cisim problemine benziyor!